xem phim online truc tuyen: Văn hóa văn nghệ,Huyền thoại về những Pơtao giò ngai rồng (5),Huyền thoại về những Pơtao chứ ngai (5) - Báo làm an TP Đà Nẵng: CADN Online- Kết tiếp tục niềm tin

Huyền thoại về những Pơtao giò ngai vàng (5)Cập nhật: cụm từ hai, 29/9/2014 - 10h31'

Huyền thoại về những Pơtao chớ ngai (4)
Huyền thoại về những Pơtao đừng ngai vàng (3)
Huyền thoại về những Pơtao đừng ngai vàng (2)
Huyền thoại phắt những Pơtao chứ ngai

* Bài cuối: Khép lại một huyền thoại

(Cadn.Com.Vn) - lúc mặt trời có chửa rọi ánh sáng đầu tiên trên ngọn núi Chư mình Yang, người dân làng Plei Ơi chuẩn bị cho ngày lễ trọng đại của buôn làng. Bởi lần này chiếc gươm thần của Vua Lửa được chuyển về “nơi ở” mới khang trang hơn, được bảo sang trọng̉n tốt hơn và cũng là buổi lễ cuối cùng khép lại một huyền thoại về các Pơtao.

Buổi cúng cuối cùng

4 giờ sáng, làng Plei Ơi (xã Ayun Hạ, H. Phú Thiện) vẫn còn say ngủ dù họ biết rằng ngày nay tại nhà bà Kpăh H’Nhik – vợ của Pơtao Apui Siu Luynh (vị Vua Lửa đời thứ 14) sẽ diễn vào ngờ lễ trọng đại. Chốn đây, que gươm thần còn lại cuối cùng trong suốt 3 thanh gươm của Vua Lửa, Vua Gió và Vua Nước truyền tụng bấy bấy lâu. Thế nhưng, để diện kiến thanh gươm thần này thì số người cũng chỉ đếm trên đầu ngón tay khiến chúng tui càng háo hức. Dù đây là sự kiện đưa tiễn ý nghĩa trọng đại với dân làng song tịnh chả một bóng người, chỉ có một số người già trong làng lục đục béng tìm Rơ Lan Hieo – người phụ tá cuối cùng của Vua Lửa đời thứ 14. Ông là người duy nhất còn lại biết các bài cúng, biết xin Yang chuyển que gươm về dậṇa điểm mới mà được Nhà nước xây dựng trong khuôn viên cụm di tích Plei Ơi thẳng tuột dưới chân núi Chư trui Yang.

Rơ Lan Hieo đằng các lễ vật khấn bài cúng gươm lần cuối cùng – khép lại miền huyền thoại Pơtao Apui.

Hỏi vào mới biết, trẻ con, phụ nữ tuyệt không dám đến gần mthir ia (lều để gươm của vua). Bởi lẽ trong đời sống linh tính của họ, gươm thần là vật linh thiêng, chỉ có người già, người có uy tín mới được tiếp cận diện kiến gươm thần. Trẻ em, phụ nữ lại gần về sẽ bị đau dầúm. Chiếc trống, chiếc chiêng, ghè rượu là bảo vật truyền sang nhiều đời Vua Lửa bấy lâu nay nằm phí phạm lạnh trong suốt căn nhà của Rơ Lan Hieo giờ được phủi lớp bụi dày hoẵng xuống chuẩn bị tặng buổi lễ. Nhìn chiếc trống, chiếc chiêng từng vang vọng trong suốt các buổi cúng, Rơ Lan Hieo mắt đăm đăm nhìn xa xăm: “Đây là buổi cúng gươm cuối cùng mà Hieo thực hiện. Từ đây trở dận, Hieo không cúng nữa đâu! Mình không trung phải là Pơtao Apui, mình chỉ cúng một lần này thôi!”.

Thanh gươm thần (chỉ còn đai đồng) cùng các “thanh gươm cận vệ” khác.

Phía căn biếùi đã cũ chỗ để que gươm thần của Vua Lửa, Rơ Lan Hieo tiến hành dọn dẹp chuẩn bị các thủ tục biếu bài cúng. Vóc dáng nhỏ bé, Rơ Lan Hieo vác cây mác dùng để hoá trâu trong các buổi cúng bắt đầu tiến hành ngờ lễ. Mà lại cây mác hàng chục năm chẳng dùng tới đã cùn, mồ hôi ướt đẫm trên trán Hieo mà con trâu vẫn chưa chảy máu. May có một số người Tày cùng ngụ cư ở làng Plei Ơi giò ngại từng cử đã xúm vào cùng phụ Rơ Lan Hieo xẻ thịt con trâu cho kịp giờ cúng.

Ghè rượu được bu vào, con lợn, con gà cũng đã được xẻ thịt. Cẩn trọng, Rơ Lan Hieo hút rượu từ ghè vào đong vào chiếc phủ́n đồng cổ được truyền sang bao đời Vua Lửa. Sau đó, ông lấy từ trong suốt túi xách vào một củ giống củ riềng xắt từng miếng nhỏ hòa chung vào lấṕn rượu rồi Rơn Lan Hieo nhanh tặnǵng cất vào túi. Người phụ tá cho buổi cúng là Oi Phơ kính cẩn dùng lá chuối nhúng vào đậýn đồng rắc lên tay Rơ Lan Hieo và Rơ Lan Hieo cũng làm ngược lại như vậy cho Oi Phơ. Tò mò, chúng mình hỏi thì Oi Phơ biếu biết: đó là củ Jrao hchich mà tiếng Jrai nghĩa là “rửa sạch tội lỗi”, trước mỗi lần cúng gươm thần đều phải rửa sạch những dầu uế trên người dự buổi cúng. Đồng thời, Rơ Lan Hieo vừa khấn vừa “rửa sạch” cho cái trống, cái chiêng của Vua Lửa và xung vòng vèo căn tặng̀i để gươm thần.

Rơ Lan Hieo – mang gươm về “chốn ở” mới.

Diện kiến gươm thần

Vừa tưới rượu cùng củ Jrao hchich vòng vèo lều, Rơ Lan Hieo bắt đầu lầm rầm khấn bằng tiếng Jrai và một lúc sau ông trèo lên căn chòi lấy xuống một bọc vải trắng đựng thanh gươm, một cái gùi đã bắt đầu mục nát. Từ trên lều cao, Rơ Lan Hieo chật vật với chiếc gùi nặng đựng nhiều vật của Vua Lửa, mà lại tuyệt nhiên Oi Phơ – người phụ tá buổi cúng chớ dám đến gần. “Chỉ có Rơ Lan Hieo mới được chạm vào thanh gươm, chạm vào các vật của Pơtao Apui thôi”, Oi Phơ giải thích.

Trải tấm chiếu giữa đất, Rơ Lan Hieo bắt đầu lấy những đồ vật vốn là vật bất ly thân thể của các đời Vua lửa: một chiếc nhẫn đá, một rìu đá cổ, một khẩu súng hỏa rắn mối nhỏ (giò có đạn), một chiếc vẩù đống bằng đá, một chiếc bao phủ́n đá, một chiếc đậýn đồng... Và những mẩu đá thạch anh nhỏ khác. Lần giở tấm vải trắng cuộn tròn đã ngả màu và mục, Rơ Lan Hieo cẩn trọng dùng hai tay nâng lần lượt 4 que gươm ra, tất cả đã đều hen gỉ và đừng có vỏ gươm. Cầm thanh gươm chỉ có vòng đai gươm bằng đồng còn nguyên những môn văn của lửa và nước quyện nhau mà lại lưỡi gươm cũng đã gỉ sét, Rơ Lan Hieo giới thiệu đây chính là gươm thần và 3 que gươm kia là “pô vai long rneng gieo”: 3 gươm cận vệ. Chúng tớ quá sững sờ bởi thanh gươm thần hô mưa, gọi gió truyền qua hàng trăm năm với 14 đời Vua Lửa cũng phải cam chịu số phận của thời phòng.

Đít quần thể di tích Vua Lửa làng Plei Ơi dưới chân núi Chư tôi Yang.

Cẩn trọng từng tí một, ông Hieo lại dùng hai tay đặt từng que gươm cũng như các đồ vật khác của Vua Lửa một lên tấm vải trắng mới. Chiếc bao phủ́n đồng lại được Rơ Lan Hieo hút đầy rượu cần và gọt củ Jrao hchich vào mà lần này, Rơ Lan Hieo lấy mỗi miếng thịt nhỏ được cắt từ bộ phận: trây, lòng, thịt nách của 3 con vật cúng tế: trâu, lợn, gà bỏ vào đậýn đồng. Đủ các thủ tục trên, Rơlan Hieo lần lượt tưới rượu lên thanh gươm mà như lời ông giải thích là tặng gươm thần “ăn” và rửa sạch gươm thần. Đồng thời, Oi Phơ cũng nạ cựu sang trọng̉ tim trâu, phần đùi thịt trâu đặt trước chỗ ngồi cúng của Rơ Lan Hieo. Nến được thắp lên, Rơ Lan Hieo ngồi xếp bằng, hai tay chắp lại như vái, miệng bắt đầu khấn: “Ơi Yàng, ơi Pơtao Apui, ơi thần hàng ngàn, hàng vạn. Bữa nay chúng trui dưng lễ một con trâu, một con heo, gà, ghè rượu cầu xin, thông báo đến các thần linh biết. Chúng trui xin phép các Pơtao Apui cho dân làng Plei Ơi chuyển gươm thần về chốn ở mới, chốn chân núi Chư tui Yang. Chúng mình cầu xin các vị thần, các Pơtao tặng người làng sức khỏe, hòa thuận, mưa thuận gió hòa”.

Dứt lời khấn, Rơ Lan Hieo lặng lẽ cuốn tấm vải trắng bọc tất cả gươm thần cũng như các “gươm cận vệ khác”, những đồ vật của các Pơtao Apui trải qua các đời truyền lại được ông Hieo đặt vào chiếc gùi mới. Vai tiễn đưa gùi, hai tay đỡ niu những báu vật cuối cùng còn lại của các đời Vua Lửa, Rơ Lan Hieo phăng bộ từ căn tặng̀i, ổ trải qua ruộng rẫy bước về núi Chư tôi Yang – nơi đó huyện Phú Thiện đã xây dựng căn nhà để gươm trong quần thể di tích Vua Lửa Plei Ơi. Mắt nhìn thẳng, bàn chân bước từng bước từ tốn, Rơ Lan Hieo vượt sang trọng cánh đồng hoẵng gươm thần về “nơi ở” mới. Trời đương nắng bỗng chốc gió nổi lên, mây kéo lấp khuất ánh mặt trời như ở cõi khác các Pơtao Apui còn dõi theo buổi lễ cuối cùng này.

Minh Tân

			97 lần tính

Trường đoản cú khóa can hệ:

Huyền thoại
Pơtao
đừng ngai vàng

Gửi bình luận của bạn

(*)Gia tộc và thằng :
()()Địa chỉ Email :
số phận điện thoại :
Địa chỉ :
Nội dung bình phẩm luận :(*)
(*)Mã xác nhận :

Danh thiếp tin tưởng xưa hơn

»Mưa Huế
»Bảo tồn và phát huy giá trị nghệ thuật Bài tặng̀i dân phòng miền Trung
»Huyền thoại về những Pơtao giò ngai vàng (4)
»Điểm dừng chân nơi Phố cổ
»Ngày 3-9 hằng năm là Ngày Âm nhạc Việt trai
»Dự án Làm phim 48 giờ thu hút 100 nhóm làm phim trẻ
»Huyền thoại về những Pơtao chớ ngai rồng (3)
»Bao giờ có phim truyện về miền Trung?
»Cậu rỏ trớn Nẵng băng sang 3000 bố thí đẻ giật ngôi bởi quán quân Giọng hát Việt Nhí Co.Opmart 2014
»đỡ cao chất lượng, hiệu sang̉ trong sáng tạo văn học nghệ thuật

xem phim online truc tuyen

Chủ Nhật, 28 tháng 9, 2014

Văn hóa văn nghệ,Huyền thoại về những Pơtao giò ngai rồng (5),Huyền thoại về những Pơtao chứ ngai (5) - Báo làm an TP Đà Nẵng: CADN Online- Kết tiếp tục niềm tin

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét